Wennermetingen
Met een Wennermeting kan een indicatie worden verkregen van de geleidbaarheid van de ondergrond, bijvoorbeeld ten behoeve van het ontwerpen van de elektrische aarding van een object. Voor de meting worden vier elektrodes op gelijke afstand van elkaar geplaatst (Figuur 1). Op de buitenste twee elektrodes wordt een stroom gezet, met de binnenste twee elektrodes wordt vervolgens gemeten hoe deze stroom zich door de ondergrond verspreidt. Hoe verder je de elektrodes langs een rechte lijn uit elkaar zet, hoe dieper je meet.
Figuur 1: schematische weergave van een Wenner-opstelling. A en B = stroomelektrodes. M en N; voltage meetelektrodes. De doorlopende lijnen met pijlen geven het verloop van de stroom weer. De stippellijnen zijn oppervlakken, waarop het zelfde voltage in de ondergrond zou worden aangetroffen (Wiwattanachang & Giao, 2011)
Meetmethode
Wennermetingen worden met een ABEM Terrameter LS2 uitgevoerd. Wij verrichten de metingen conform Wennermethode NEN 5773. De meting wordt veelal uitgevoerd door twee personen. Voor het uitvoeren van de metingen is geen zwaar materieel nodig. In de praktijk wordt vaak gebruik gemaakt van een quad. Als locaties moeilijk bereikbaar zijn, kunnen de metingen met draagbare apparatuur ook te voet worden uitgevoerd.
Analyse resultaten en rapportage
Met deze metingen bepaal je de ‘schijnbare weerstand’ op één locatie. Dit punt is in principe het midden van de metingen. Daarnaast spreekt men over ‘schijnbare weerstand’ aangezien de meetresultaten een middeling zijn van alle lagen in het dieptebereik van de metingen. De meetresultaten worden vastgelegd in een schriftelijke rapportage.
Wennermetingen kunnen gecombineerd worden met bijvoorbeeld nabije boringen of sonderingen. Hiermee kan een beeld worden geschetst van de verwachte bodemopbouw, en kan door middel van ‘inversie’ een weerstandslagenmodel worden bepaald.
Daarnaast kunnen we met onze apparatuur ook twee- en driedimensionale weerstandsmetingen (zgn. ERT-metingen) maken, tot dieptes van ca. 70 meter onder het maaiveld. Met deze geavanceerdere metingen wordt ook een beeld verkregen van laterale verschillen in geleidbaarheid– overigens in vrijwel dezelfde hoeveelheid tijd als een Wennermeting. Naast het dimensioneren van aardingspennen zijn deze metingen geschikt voor vele andere toepassingen, bijvoorbeeld voor het bepalen van het zoet-zoutgrensvlak.
Andere toepassingsmogelijkheden geo-elektrisch onderzoek
Er zijn overigens nog vele andere elektrode-opstellingen mogelijk, die elk hun eigen voor- en nadelen hebben: een voorbeeld hiervan is een Schlumbergermeting, waarbij alleen de stroomelektrodes verplaatst worden en de meetelektrodes niet worden verplaatst. Daarnaast kunnen we met onze apparatuur ook twee- en driedimensionale weerstandsmetingen (zgn. ERT-metingen) maken, tot dieptes van ca. 70 meter onder het maaiveld. Met deze geavanceerdere metingen wordt ook een beeld verkregen van laterale verschillen in geleidbaarheid– overigens in vrijwel dezelfde hoeveelheid tijd als een Wennermeting (Figuur 2)!
Naast het dimensioneren van aardingspennen zijn deze metingen geschikt voor vele andere toepassingen, bijvoorbeeld voor het bepalen van het zoet-zoutgrensvlak. ERT-metingen kunnen daarnaast een belangrijk deel van een vooronderzoek vormen: de ERTmetingen geven in dat geval (evt. i.c.m. andere geofysische methodes) een globaal beeld van de ondergrond, op basis waarvan de sonderingen en boringen effectief kunnen worden ingepland. Op deze manier kan men ook bepalen in hoeverre de sondeer- en boordata representatief zijn voor de bodemopbouw in het gebied en of er laterale veranderingen in de ondergrond optreden.
Figuur 2: voorbeeld 2D ERT meting
